Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh lớp 5 - Mẫu sáng kiến kinh nghiệm lớp 5

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh lớp 5 là tài liệu vô cùng hữu ích mà Download.com.vn muốn giới thiệu đến các bạn.

Mẫu sáng kiến kinh nghiệm hỗ trợ các thầy cô cũng như các em học sinh có thể học tập và đưa ra những phương pháp rèn luyện tốt nhất. Tránh được những trường hợp các em học sinh viết sai lỗi chính tả, rèn được sự tự giác trong học tập cũng như thời gian học được phân bố không quá nặng nề và tạo áp lực cho các em học sinh để kết quả học tập như mong muốn. Sau đây là nội dung chi tiết, mời các bạn cùng tham khảo.

Sáng kiến kinh nghiệm
Một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh lớp 5

I/ ĐẶT VẤN ĐỀ

Sáng kiến là những gì mà mình đúc kết được trong quá trình giảng dạy. Do đó việc áp dụng sáng kiến vào công tác giảng dạy là rất cần thiết. Việc thực hiện sáng kiến nhằm đưa chất lượng giáo dục ngày một đi lên. Thực hiện sáng kiến sẽ giúp người giáo viên có sự tự tin hơn trong mỗi một năm công tác từ những kinh nghiệm mà mình có được trong những năm công tác trước đó.

Năm học ........................ tiếp tục với các cuộc vận động: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh lồng ghép với các cuộc vận động: “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” , cuộc vận động :”Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương tự học và sáng tạo“, “Phong trào xây dựng trường học thân thiện , học sinh tích cực“. Gắn liền với các cuộc vận động: “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh“, để làm được điều đó mỗi thầy cô phải nỗ lực hết mình trong công tác giảng dạy mới mong gặt hái được những thành tích mà mình mong muốn chính là kết quả học tập của học sinh. Kế hoạch cho giáo dục xứng tầm với các quốc gia khác trên thế giới là lâu dài. Từ đó, ta thấy được giáo dục luôn được quan tâm: “Giáo dục là Quốc sách hàng đầu“. Bác Hồ đã từng nói “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người“ . Lợi ích của cái cây chúng ta sẽ thấy nhanh chóng còn lợi ích của trồng người chính là lợi ích của giáo dục thì cả một trăm năm ta mới thấy được đó là cả một thời gian dài đòi hỏi sự kiên trì, cống hiến hết mình của người giáo viên đứng lớp. Mỗi người làm trong ngành giáo dục càng hiểu rõ điều đó hơn ai hết. Qua đó ta thấy được giáo dục có vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển đất nước. Xong không phải lúc nào những học sinh của mình cũng siêng năng, chăm chỉ, chịu khó học hỏi, tìm tòi những cái mới để cố gắng vươn lên.

Căn cứ vào kế hoạch đầu năm học, vào Hội nghị Cán bộ công chức, vào chỉ tiêu đăng kí làm cái đích cho mọi giáo viên đứng lớp tiến tới. Bản thân tôi cũng không ngoại trừ. Để làm được điều đó mỗi giáo viên phải nỗ lực hết mình: “Tất cả vì học sinh thân yêu“. Xong trong dạy học nỗi trăn trở của biết bao thầy cô làm công tác giảng dạy vẫn là làm thế nào để đưa chất lượng giáo dục đáp ứng nhu cầu chỉ tiêu mà mình đã đưa ra trong cả một năm học nói riêng và đáp ứng nhu cầu đi lên của xã hội nói chung thì biện pháp duy nhất là làm cách nào, làm thế nào để không còn đối tượng học sinh yếu trong lớp có như vậy mới đạt được những chỉ tiêu mà chúng ta đã đăng kí.

Người ta thường nói:

“Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam”

Qua câu nói trên ta có thể thấy rằng để hiểu đúng ý nghĩa của câu đòi hỏi người nói, người viết phải nói đúng, viết đúng. Nói, viết sai có thể còn do ngọng, do phương ngữ mà phát âm không chuẩn dẫn đến người nghe, người đọc có thể hiểu sai nghĩa câu nói mà người nói, người viết muốn cho người đối thoại hoặc người đọc biết. Khi viết nếu sai chính tả dẫn đến người đọc sẽ hiểu sai. Do đó phân môn Chính tả trong nhà trường tiểu học vô cùng quan trọng.

Như chúng ta đã biết chính tả là những qui ước của xã hội trong ngôn ngữ, mục đích của nó là làm phương tiện truyền đạt thông tin bằng chữ viết, đảm bảo cho người viết và người đọc hiểu thống nhất nội dung của văn bản. Có thể nói chính tả là sự qui định có tính chất xã hội, nó không cho phép vận dụng qui tắc một cách linh hoạt mang tính sáng tạo cá nhân. Mà đã là qui định của xã hội thì buộc mọi người phải tuân theo. Nhưng trong thực tế giảng dạy nhiều năm nay, tôi nhận thấy học sinh Tiểu học viết sai lỗi chính tả quá nhiều. Kiểm tra vở Chính tả, vở Tập làm văn của học sinh lớp tôi và của các lớp khác trong khối, tôi chỉ thấy toàn những nét gạch bằng mực đỏ của giáo viên. Lỗi chính tả và chữ viết của học sinh hiện nay đang là mối lo ngại của các cấp quản lí giáo dục và của các thầy cô giáo trực tiếp giảng dạy.

Để khắc phục tình trạng học sinh viết sai lỗi chính tả, chúng ta đang cố gắng sử dụng nhiều biện pháp, nhiều hình thức dạy chính tả nhằm giúp học sinh Tiểu học hình thành, phát triển và hoàn thiện kĩ năng viết đúng Tiếng Việt văn hóa, Tiếng Việt chuẩn mực theo hướng “giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt“, cũng như xây dựng chuẩn ngôn ngữ cho mỗi vùng miền của Tổ quốc. Trong đó nhà trường là môi trường quan trọng bậc nhất đóng vai trò chủ đạo trong việc thực hiện chuẩn hóa ngôn ngữ và chữ viết. Và môn học đảm nhận trọng trách to lớn này của trường Tiểu học là phân môn Chính tả.

Trong thời gian qua đã có nhiều người cho rằng chính tả phải đi đôi với chính âm, nghĩa là giữa cách đọc và cách viết phải thống nhất với nhau, đọc như thế nào thì viết như thế ấy, đọc đúng thì mới viết đúng. Bản thân tôi cũng vậy, mấy năm trước, tôi luôn chú trọng luyện rèn cho học sinh luyện đọc đúng, luyện phát âm chuẩn xác để các em viết đúng chính tả. Cách làm này tốn rất nhiều thời gian, công sức nhưng hiệu quả đạt được vẫn không như mong muốn. Mặt khác nó còn làm cho giờ học nặng nề, học sinh căng thẳng và mệt mỏi. Tôi thừa nhận rằng cách phát âm theo địa phương là nguyên nhân chính dẫn đến việc học sinh viết sai lỗi chính tả. Nhưng chúng ta không thể rèn cho học sinh Nam Bộ đọc đúng chính âm được. Sau nhiều năm dạy học sinh Tiểu học ở miền Tây Nam Bộ, gần gũi với học sinh với người dân, tôi đã có nhiều hiểu biết về văn hóa, về ngôn ngữ và thói quen của người dân nơi đây. Vì vậy, tôi hiểu rằng dạy chính tả cho học sinh tiểu học ở Nam Bộ mà dựa vào cách phát âm chuẩn xác để viết đúng chính tả là điều không thể. Bởi vì học sinh ở đây được sinh ra và lớn lên trong bầu không khí của phương ngữ Nam Bộ, giọng nói, cách phát âm của các em đã trở thành thói quen. Mặt khác, mỗi một vùng miền của Tổ quốc đều có một chuẩn phát âm riêng biệt tồn tại hàng bao thế kỉ và đã trở thành đặc trưng ngôn ngữ của vùng miền ấy. Cách phát âm theo phương ngữ cụ thể không được xem là lỗi phát âm. Vì vậy, nhiệm vụ quan trọng của người giáo viên Tiểu học là phải giúp các em hình thành năng lực và thói quen viết đúng chính tả, làm sao để các em có thể phát âm theo phương ngữ nhưng vẫn viết đúng chính tả. Với cách làm này, chúng ta mới có thể vừa giúp học sinh học tập tốt phân môn chính tả vừa giúp các em bảo tồn được tiếng nói của địa phương vốn đã được gìn giữ và coi trọng từ bao đời nay.

Là một giáo viên dạy lớp 5 nhiều năm liền, tôi luôn chú trọng và quan tâm rèn cho học sinh viết đúng chính tả. Thấy các em viết sai lỗi chính tả nhiều, tôi rất buồn lòng. Đặc biệt là khi chấm bài tập làm văn của các em thì thật là khổ sở. Các em viết thì không dài nhưng để đọc và sửa lỗi cho các em thì thật là vất vả. Chất lượng học tập, tỉ lệ các em lên lớp cao hay thấp phần lớn là dựa vào việc viết đúng chính tả. Có viết đúng chính tả thì các em mới học tốt môn Tiếng Việt cũng như các môn học khác. Việc dạy học sinh viết đúng chính tả là một việc làm vô cùng khó khăn, nó đòi hỏi sự kết hợp vận dụng linh hoạt và sáng tạo nhiều yếu tố, nhiều biện pháp, phương pháp và hình thức dạy học. Nhưng việc gì càng khó khăn thì nó lại càng quan trọng. Mà đã là quan trọng thì chúng ta lại càng phải làm và quyết tâm làm bằng được. Cũng vì những lí do trên mà tôi đã chọn đề tài Sáng kiến là: Một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh lớp 5. Mong rằng những biện pháp mà tôi đã làm và đã thành công sẽ được nhiều thầy cô biết đến và cùng chia sẻ.

II/ BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:

Muốn đề ra biện pháp thực hiện, trước hết ta phải tìm ra các nguyên nhân dẫn đến việc học sinh viết sai lỗi chính tả. Theo tôi, học sinh viết sai lỗi chính tả nhiều là do 5 nguyên nhân chính sau đây:

1. Học sinh chưa có ý thức viết đúng chính tả. Cụ thể là những tiếng, từ có sẵn trong SGK hoặc giáo viên đã ghi trên bảng và những từ thường xuyên sử dụng nhưng vẫn viết sai. Có những giáo viên đã sửa nhiều lần nhưng nhiều em vẫn viết sai.

2. Học sinh đọc còn yếu, nhiều tiếng phải dừng lại đánh vần, tốc độ đọc chỉ đạt 70 đến 80 tiếng / phút. Vì thế các em không nhớ chữ ghi âm, tiếng và từ, dẫn đến việc thông hiểu nội dung còn hạn chế.

3. Học sinh không nhớ các qui tắc chính tả đã học nên viết tùy tiện, nghĩ sao viết vậy, có em còn sáng tạo thêm các vần mới lạ như: unh, ing, âch,…

4. Học sinh không nắm nghĩa của từ, vốn từ ngữ tích lũy được còn rất hạn chế nên hay viết lẫn lộn các âm đầu, âm cuối, vần và thanh.

5. Hiện nay, với sự phát triển nhanh về kinh tế, văn hóa và xã hội; việc nghe, nói, đọc xem của học sinh thì rất nhiều nhưng viết thì ngày càng giảm. Học sinh chịu sự tác động của kênh hình trong học tập nhiều hơn kênh chữ và việc lạm dụng các vở bài tập, các câu hỏi trắc nghiệm trong kiểm tra, trong thi cử làm cho học sinh rất ít có cơ hội được viết, được rèn chính tả.

Căn cứ vào các nguyên nhân trên, tôi đề ra các biện pháp thực hiện sau đây:

* Phát huy tính có ý thức trong dạy chính tả.

* Rèn kĩ năng đọc đi đôi với luyện viết chính tả.

* Vận dụng qui tắc dạy chính tả theo khu vực.

* Hướng dẫn học sinh tự phát hiện lỗi và sửa lỗi.

* Tuyên dương khen thưởng kịp thời những học sinh có nhiều tiến bộ trong học tập.

1) Phát huy tính có ý thức trong học chính tả

Trong năm học ........................, ở tuần đầu nhận lớp, ngoài việc củng cố nền nếp lớp học, sinh hoạt nội qui của trường, của lớp; tôi cho các em chép chính tả bài “ Quyết định độc đáo “ (Bài tập luyện từ và câu tuần 17 trang 171):

Quyết định độc đáo

Cách đây không lâu, lãnh đạo Hội đồng thành phố Nót - tinh- ghêm ở nước Anh đã quyết định phạt tiền các công chức nói hoặc viết tiếng Anh không đúng chuẩn. Theo quyết định này, mỗi lần mắc lỗi, công chức bị phạt 1 bảng. Ông Chủ tịch Hội đồng thành phố tuyên bố sẽ không kí bất cứ văn bản nào có lỗi ngữ pháp và chính tả. Đây là một biện pháp mạnh nhằm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Anh.

Theo báo Công an nhân dân

Sau khi học sinh viết xong, tôi hướng dẫn học sinh tìm hiểu nội dung đoạn văn bằng các câu hỏi sau đây:

+Vì sao những công chức nước Anh lại bị phạt tiền?

+ Mỗi lần mắc lỗi, công chức bị phạt bao nhiêu ?

+ Để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Anh, Ông Chủ tịch hội đồng thành phố đã dùng biện pháp gì?

+ Vì sao viết sai lỗi chính tả lại bị phạt như vậy?

+ Muốn viết đúng chính tả thì các em phải làm sao?

Từ việc tìm hiểu bài văn này, tôi làm cho các em hiểu rằng ở đất nước nào cũng vậy, việc viết sai lỗi chính tả sẽ làm cho người đọc, người nghe không hiểu đúng những gì mình đã viết, thậm chí còn làm cho người đọc cảm giác khó chịu và xem thường người viết. Có viết đúng chính tả thì mới học tốt môn Tiếng việt và mới học tốt các môn học khác. Nếu như các em viết sai lỗi chính tả nhiều thì sẽ bị điểm kém môn Tiếng Việt. Và cuối năm sẽ bị thi lại, thậm chí sẽ phải ở lại lớp.Việc rèn luyện kĩ năng viết chính tả không phải là một việc làm dễ dàng nhưng chỉ cần các em chú ý khi đọc, khi viết, có ý thức viết đúng chính tả và làm theo hướng dẫn của cô thì nhất định các em sẽ thành công.

Sau đó, tôi cho các em xem một số cuốn tập chính tả tiêu biểu (chữ viết đẹp, trình bày sạch sẽ, ít sai lỗi chính tả) của học sinh năm trước để tác động vào ý thức của học sinh.

2) Rèn kĩ năng đọc đi đôi với luyện viết chính tả

Như chúng ta đã biết: đọc thông thì mới viết thạo. Học sinh đọc còn chậm và sai nhiều thì không thể viết đúng chính tả.Vì đọc chưa thông nên khi viết chính tả các em thường mắc các lỗi do không nắm vững chính tự và cấu trúc âm tiết Tiếng Việt. Vì vậy, đối với những học sinh này, trước hết tôi phải chú trọng khâu luyện đọc cho các em.

Đầu năm học, lớp tôi có 4 em đọc có tiếng, từ còn đánh vần, đọc sai nhiều, đọc còn lặp lại tiếng vừa đọc đó là các em:

- Nguyễn Thị Cẩm Duy

- Huỳnh Văn Thọ

- Lê Thị Trinh

- Trần Văn Toàn .

Hàng ngày trên lớp, tôi chú ý rèn đọc cho các em bằng cách:

- Gọi các em đọc bài nhiều lần không chỉ ở phân môn tập đọc mà cả ở các môn học khác, kiên trì sửa lỗi cho từng em.

- Tổ chức cho các em đọc bài nhóm đôi trong 15 phút đầu giờ (2 lần/tuần).

- Phân công học sinh giỏi đọc bài cùng các em khi luyện đọc trong nhóm.

- Giao bài cho các em luyện đọc và viết bài ở nhà; ngày sau, tôi kiểm tra và nhận xét.

- Khuyến khích các em học thuộc lòng một đoạn văn hay một vài khổ thơ, rồi nhớ - viết đoạn văn hay khổ thơ đã thuộc.

.............

Mời các bạn tải file tài liệu để xem thêm nội dung chi tiết